تاریخچه فر کردن موها
بر اساس شواهد به دست آمده (مثل مجسمه های قدیمی ) فرکردن و موج دادن به موها از زمانهای بسیار قدیم مورد توجه بوده و انجام می گردیده است اما فرها در آن زمان دوام چندانی نداشتند چون تغییر در ساختار درونی مو در آن زمان کاری غیر ممکن بود.
اولین فر دائمی مو در سال 1905 توسط دستگاهی که Charles Nessler اختراع کرد انجام شد در این روش مو را حول بیگودی های خاص آن، زمان می پیچیدند و توسط چندین رشته سیم، با دادن حرارت الکتریکی فر دائم در مو ایجاد می کردند. در این روش موها حالت وز به خود می گرفت. یک کلیپ ویدئویی از فر کردن موها با این دستگاه قدیمی در فیلم آموزشی ولا (Wella) نشان داده شده است علاقه مندان مقیم ایران می توانند این فیلم آموزشی را توسط شرکت تهران مو(نماینده ولا در ایران) تهیه کنند. ضمناً این فیلم به زبان فارسی ترجمه شده . فر زدن دائمی موها به شکل امروزی و با استفاده از مواد شیمیایی از سال 1940 رونق پیدا کرد این روش فر سرد نامیده شده است. از آنجا که مو دائما در حال رشد است فر کردن دائمی موها(Permanent waving) واژه چندان دقیقی نیست اما به کار بردن این واژه از این جهت مرسوم شده که در این روش به جهت تغییری که در ساختمان طبیعی مو داده می شود فرها دوام بسیار بیشتری در مقایسه با مدل دهنده هایی که مو را به صورت موقتی فرمی کنند، دارد.
شیمی فر کردن موها
همانطور که بدن ما توسط استخوانها شکل گرفته و خمیدگی بدن مربوط به خمیدگی استخوانهای پشت انسان است پلهای گوگردی نیز اسکلت اصلی مو را تشکیل می دهند. و در نتیجه فر و یا صاف بودن مو به علت طرز قرار گرفتن پلهای گوگردی می باشند. این پلهای گوگردی در واقع پیوندهای شیمیایی (از نوع کووالانسی) بین دو اتم گوگرد هستند که به صورت جانبی رشته های پروتوئینی مو را به هم متصل می کنند. کاری که فر کننده های شیمیایی انجام می دهند آن است که این پلهای گوگردی را می شکنند و بعد از آن که مو حول میله فر به شکل دلخواه در آمد این پلها را دوباره می سازند.فر دهنده های شیمیایی در سه مرحله عملیات شکستن و تشکیل مجدد پلهای گوگردی را انجام می دهند . واکنشهای شیمیایی که در این سه مرحله انجام می شوند از نوع واکنشهای کاهشی- اکسایشی (Redox) به صورت زیر هستند:
1- مرحله کاهش(Reduction)
در این مرحله پیوندهای دی سولفید (-S-S-) بین پروتئین های مو شکسته و به پیوندهای H-S تبدیل می گردد (به این واکنش کاهش و یا احیا گفته می شود چون به اتم گوگرد هیدروژن اسیدی داده شده است)
2- مرحله تغییر آرایش(Rearragement)
در این مرحله مو که قابلیت فرم گرفتن دارد حول میله فر (Roller) پیچیده می شود تا به قطر دلخواه فر بخورد.
3- مرحله اکسایش(Oxidation)
دراین مرحله پیوندهای S-S دوباره شکل داده می شود (به این واکنش اکسایش گفته می شود زیرا با وارد کردن اتم اکسیژن به داخل ساختمان مو اتم های هیدروژن که در مرحله کاهش اضافه شده بودند به صورت ملکولهای آب خارج می شوند) به این مرحله در اصطلاح آرایشگاهی خنثی سازی(Neutralisation) نیز گفته می شود.
نکته مهم: از آنجا که در این سری از واکنش ها بسیاری از پیوندهای S-S دوباره تشکیل نمی شوند موها دچار آسیب هایی مانند از بین رفتن لیپید ، تخریب پروتئین مو و کاهش مقاومت کششی رشته های مو خواهند گردید
انواع محصولات احیا کننده (کاهنده) برای فر
الف- کرمهای هیدروکسیدی Alkaline hydroxide creams
ب- کرمها و لوسیونهای تیوگلیکولات Thioglycolate lotions or creams
ج- لوسیونهای بی سولفیت Bisulfite lotions
برای فر کردن مو ابتدا توسط محلولی حاوی یک ماده احیا کننده مانند تیوگلیکولیک اسید (thioglycollic acid) پیوندهای دی سولفید (-S-S-) بین پروتئین های مو را که اسکلت اصلی مو به شمار می رود شکسته و به پیوندهای H-S تبدیل می کنند، مو در این حالت قابلیت فرم گرفتن دارد آن را حول میله فر (roller) می پیچند تا به قطر دلخواه فر بخورد و سپس توسط نوترالیزان (Neutralizer) که محلولی حاوی یک ماده اکسید کننده ( مثل (H2O2 در فرمولاسیون خود است پیوندهای S-S دوباره شکل داده می شود، در این سری از واکنش ها بسیاری از پیوندهای S-S دوباره تشکیل نمی شود و موها آسیب خواهد دید(آسیب هایی مانند کاهش لیپید ، تخریب پروتوئین مو و کاهش مقاومت کششی رشته های مو و … ) صاف کردن مو شبیه فرزدن مو است با این تفاوت که پس از شکستن پیوندهای دی سولفید مو به جای آنکه موها حول یک میله پیچانده شوند بوسیله شانه کشیده می شوند
منبع : وب سایت احسان حسنانی
