طحال عضو مهم در سیستم ایمنی بدن است که با تولید گلبول سفید از عفونتها پیشگیری میکند. این عضو در زیر قفسه سینه سمت چپ قرار دارد. گاهی طحال شروع به بزرگ شدن میکند که دلیلی برای آن نداریم. طحال بزرگ شده معمولا علایمی ایجاد نمیکند و تنها در حین معاینه مشخص میشود. عوامل بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) متغیر است و از بدخیمیها (سرطانها) تا عفونت ها، احتقان (افزایش جریان خون) تحت تاثیر سایر بیماری ها، شرایط التهابی و بیماریهای سلولی متفاوت است.
عملکرد طحال در بدن
* تخریب سلولهای خونی قدیمی و آسیب دیده
* تولید گلبول سفید (لنفوسیت ها) برای پیشگیری از عفونت
* تصفیه گلبولهای قرمز مرده و پلاکتها
علایم بزرگ شدن طحال
* درد شکم در سمت چپ بالا که ممکن است به شانه سمت چپ گسترش یابد
* احساس سیری بدون غذا خوردن
* کم خونی
* خستگی
* عفونتهای مکرر
* خون ریزی آسان
زمان مراجعه به پزشک
اگر دچار درد در قسمت فوقانی چپ شکم خود شدید، به خصوص اگر دردتان شدید است یا هنگام تنفس درد شدید دارید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
عوامل بزرگ شدن طحال
* عفونتهای ویروسی مانند مونونوکلئوز (بیماری عفونی که علایمی مانند تب و گلودرد دارد.)
* عفونتهای باکتریایی مانند سیفلیس یا عفونت داخلی قلب (اندوکاردیت)
* عفونتهای انگلی، مانند مالاریا
* سیروز و سایر بیماریهایی که بر کبد تاثیر میگذارند
* انواع مختلف آنمی همولیتیک (یک بیماری که از تخریب زودهنگام گلبولهای قرمز ایجاد میشود)
* سرطانهای خون مانند لوسمی
* اختلالات متابولیک بیماری نیومنپی (بیماری متابولیک ارثی)
* فشار رگهای طحال یا کبد یا لخته شدن خون دراین رگها
درمان طحال بزرگ شده
بعد از تشخیص عوامل بزرگ شدن طحال، میتوان با توجه به آن و شدت بزرگ شدگی، روند درمانی را تعیین کرد. درمان برای طحال بزرگ شده بر مشکلات اساسی تمرکز دارد. به عنوان مثال، اگر شما عفونت باکتریایی داشته باشید، درمان شامل آنتی بیوتیکها میشود.
اگر عوامل بزرگ شدن طحال را نتوان پیدا کرد، ممکن است تشخیص عوامل این بیماری مدتی زمان ببرد پس شش تا ۱۲ ماه یا زودتر منتظر بروز علایم این بیماری باشید. در صورتی که بزرگ شدگی طحال خطرناک یا عوامل بزرگ شدن طحال مشخص نباشد، برداشتن طحال با عمل جراحی صورت میگیرد.
عوامل خطر
طحال هر کسی در هر سنی میتواند تحت تاثیر عوامل ذکر شده در بالا بزرگ شود، اما گروههای خاصی در معرض خطر بیشتری هستند، از جمله:
* کودکان و نوجوانان با عفونت، مانند مونونوکلئوز.
* افرادی که بیماری اختلال متابولیک ارثی دارند که بر کبد و طحال اثر میگذارد.
* افرادی که در مناطقی زندگی میکنند که مالاریا شایع است.
منبع: روزنامه خراسان