عزت نفس و اعتماد به نفس دو موضوع مرتبط به هم اما متفاوت می باشند. برای درک بهتر باید با معنی هر کدام از این دو مقوله آشنا شد.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس به نظر و احساسی که در مورد خودمان داشته و ارزشی که برای خودمان قائل هستیم، اشاره دارد. به عبارتی دیگر عزت نفس یک احساس عمیق در مورد ارزشمندی انسان به عنوان یک فرد بوده و اینکه خودمان را همانگونه که هستیم، پذیرفته و قبول داشته باشیم. براین اساس اگر ارزش خود را دانسته و برای خود احترام زیادی قائل باشیم، در نتیجه عزت نفس بالاتری نیز خواهیم داشت.
اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس یعنی ایمان و باوری که در مورد توانایی ها و مهارت هایمان در جنبه های مختلف زندگی و در انجام یک کار داشته باشیم.
تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس چیست؟
عزت نفس و اعتماد به نفس دارای تفاوت های اساسی و مهمی بوده که مهم ترین آن ها به شرح زیر می باشند:
- عزت نفس مربوط به ارزش درونی فرد می باشد. به این معنی که شخص چه احساسی به خود داشته و به چه اندازه خود را ارزشمند می داند. اینکه فرد صرف نظر از توانایی های خود، چقدر خود را قابل احترام دانسته و چه قضاوتی از خود دارد. برای مثال فردی که دارای عزت نفس بالایی باشد، حتی با وجود شکست در یک امتحان، خود را بی ارزش نمی داند.
اما اعتماد به نفس به توانمندی فرد در انجام فعالیت خاصی اشاره داشته و به طور کلی به توانایی ها و مهارت های فرد مربوط می شود.
برای مثال ممکن است یک فرد در انجام فعالیت خاصی مانند آشپزی مهارت داشته و اعتماد به نفس بالایی داشته باشد، اما در سخنرانی در یک جمع، دارای اعتماد به نفس پایینی باشد. - عزت نفس یک احساس کلی و یکپارچه بوده که در تمام جنبه های زندگی اعم از شخصی، شغلی و یا روابط اجتماعی تاثیرگذار می باشد. یک فرد با عزت نفس بالا در هر شرایطی خود را ارزشمند دانسته و در هیچ شکستی، احساس بی ارزشی نمی کند.
در مقابل اعتماد به نفس یک احساس جزئی بوده و مربوط به موقعیت خاصی می باشد، که این حس در هر موقعیتی می تواند متفاوت باشد. برای مثال یک فرد در شغل و حرفه خود ممکن است احساس اعتماد به نفس بالایی داشته، اما در روابط شخصی مانند روابط عاطفی خود، از اعتماد به نفس پایینی برخوردار باشد. - عزت نفس نشأت گرفته از باورهای عمیق و ریشه ای درباره خود بوده و حسی تقریبا ثابت و پایدار می باشد که به آسانی تغییر نمی کند.
اما اعتماد به نفس می تواند متغیر و نوسان پذیر باشد. ممکن است اعتماد به نفس با کسب یک موفقیت افزایش یافته، و با یک انتقاد کوچک نیز تغییر کرده و کاهش یابد.
برای درک بهتر تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس می‌توان گفت که عزت نفس به احساس ارزشمندی درونی فرد اشاره دارد، در حالی که اعتماد به نفس بیشتر بر توانایی‌ها و مهارت‌های او در موقعیت‌های مختلف تمرکز می‌کند.
رابطه عزت نفس و اعتماد به نفس
عزت نفس و اعتماد به نفس، دو مفهوم مجزا اما در عین حال مرتبط با هم می باشند. عزت نفس باعث تقویت اعتماد به نفس شده، به طوری که اگر فرد برای خود ارزش زیادی قائل بوده و به خود احترام بگذارد، تمایل او به رشد نیز بیشتر می شود. بدین ترتیب اعتماد به نفس او در زمینه های مختلف و کسب مهارت های گوناگون نیز افزایش می یابد.
همچنین در مقابل اعتماد نفس هم، باعث ساختن عزت به نفس می شود. به طور مثال رسیدن به یک موفقیت، باعث ایجاد حس ارزشمندی در فرد و عزت نفس او شده و باعث تقویت این حس در گذر زمان می شود.
نتیجه گیری
عزت نفس و اعتماد به نفس به یکدیگر وابسته بوده و هردو برای موفقیت نیاز می باشند. عزت نفس بالا به فرد کمک می کند تا در مقابل شکست ها انعطاف پذیری بالایی داشته باشد. به این دلیل که فرد با عزت نفس بالا، ارزش خود را دانسته و آن را منوط به نتیجه کار نمی داند، و به فرد کمک می کند تا از تجربیات خود درس بگیرد. همچنین اعتماد به نفس نیز، انگیزه لازم برای انجام موقعیت و چالش های مختلف را به فرد داده؛ و او با ایمان به به توانایی های خود می تواند عملکرد خود را بهبود بخشیده و موفقیت های بیشتری کسب کند. در نتیجه می توان گفت موفقیت به طور کلی زمانی حاصل می شود که عزت نفس و اعتماد به نفس هردو باهم وجود داشته و رشد کنند. وجود این دو ویژگی، نقش بسزایی در موفقیت و همچنین سلامت کلی روان فرد دارند.
