با علم به اینکه تئاتر مادرهنرهاست یعنی تمامی هنرها از جمله نقاشی، نور پردازی، طراحی، حجم سازی، موسیقی، رنگ شناسی و …… در آن به کار می رود تئاتر برای کودکان از حساسیت های خاصی بر خوردار است و پیامد های مثبتی برای کودکان به همراه دارد.
فواید تئاتر عبارتند از:
1- حس اعتماد به نفس کودکان را بالا می برد.
2- قدرت خلاقیت آنها را افزایش می دهد.
3- ذهن کودکان را فعال می سازد.
4- قدرت بیان کودکان را تقویت می کند.
5- درک و فهم کودکان را رشد می بخشد.
سه روش کار در ئتاتر کودک:
1- تئاتر برای کودکان
2- تئاتر با کودکان
3- تئاتر با کودکان برای کودکان
تئاتر برای کودکان:
این زمانی است که یک گروه بزرگسال متنی که در خور فهم و درک کودکان باشد را انتخاب می کنند آن را تمرین کرده و برای کودکان به اجرا در می آورند. این نوع اجرا هم از حساسیت های خاص خود برخوردار است که باید بار آموزشی و پیام نمایش به گونه ای باشد که کودک به راحتی بتواند آن را هضم کند. در ضمن باید گره ای در آن ایجاد کنیم که برای کودک سؤال برانگیز باشد.
تئاتر با کودکان:
زمانی است که یک کارگردان متنی را انتخاب کرده و با کودکان شروع به تمرین می کند و خود کودکان در آن بازی می کنند و این مستلزم آن است که ما ابتدا نمایش را برای کودکان بخوانیم تا آنها نقشهایی را که خودشان از آن خوششان می آید را انتخاب کنند.
در مرحله بعد تقسیم نقش کرده و هر یک نقش خود را تمرین می کنند تا حفظ شوند. در این قسمت از کار خانواده نقش بسزایی در یادگیری کودکان دارند و کمک شایانی می توانند در پیشبرد نمایش و اجرای آن کنند.
باید توجه داشت که کودکان با متن هایی بیشتر ارتباط برقرار می کنند که در آن ریتم و موسیقی زیاد به کار رفته باشد و چه بهتر که تمام آن شعر باشد.
بچه ها با داستانهایی را که در آن حیوانات نقش آفرینی می کنند همزاد پنداری عجیبی دارند و علاقه مندی بیشتری را از خود نشان می دهند.
بچه ها اگر به جای خروس، کلاغ، روباه و حیوانات دیگر بازی کنند برای آنها جذابیت بیشتری دارد تا به جای پدر و مادر یا افراد دیگر بازی کنند.
در تئاتر با کودکان کارگردان مانند آشپز اردو عمل می کند یعنی متن را که مواد خام است به بچه ها می دهد تا آن را به کمک خانواده بپزند و حفظ کنند بعد متن را با موسیقی و ریتم مخلوط کرده و در پایان با اضافه کردن ادویه یا روتوش کردن کار یک غذای خوشمزه و یک نمایش جذاب به بیننده ارائه می دهد.
باید توجه داشت که در تئاتر با کودکان ما محدودیت نداریم این بدان معنی است که حتماً نباید فیل چند برابر گنجشک یا گنجشک چند برابر مورچه باشد فقط هدف همان پیامدهای مثبتی است که در بالا به آن اشاره کردیم.
تئاتر با کودکان برای کودکان:
این قسمت به صورت کارگاهی یا اتاق قصه انجام می شود.
به این معنی که یک قصه را به صورت نمایش در آورده و در جمعی که بیننده و بازیگر آن کودک باشند در یک جلسه تمرین و اجرا می شود و همه بچه ها خود را در آن دخیل می کنند و هر یک نقشی را اجرا یا به جای شخصیتی بازی می کنند. این احتمال هم وجود دارد که یک نقش را چند نفر همزمان با هم بازی کنند.
در این نوع کار نیاز خاص به دکور یا لباس یا گریم آن چنانی ندارد چون بیشتر هدف تقویت ذهن خلاق کودکان است. هر چه دکور، لباس و گریم کمتر دخالت داشته باشد ذهن کودک بیشتر درگیر کار می شود.
انتخاب متن در این قسمت به عهده کارگردان است که آن زمان با بچه ها تمرین می کند.
با تاکید به اینکه کارگردان حتماً باید مطالعات زیادی در مورد مشکلات یا معضلات آنها داشته باشد تا به راحتی بتواند هدف و پیام نمایش را در یک جلسه به کودکان برساند.
کودکان همه چیز را به سه طریق یاد می گیرند: تمرین تمرین تمرین
منبع:هدایت میزان