لرزش لب موقعی است که لب بطور غیر ارادی تکان می‌خورد یا لرزش دارد، این حالت می‌تواند آزار دهنده و ناراحت کننده باشد. همچنین می‌تواند نشانه مشکلی بزرگ در سلامتی باشد. لرزش لب ممکن است اسپاسم عضلانی مربوط به چیز ساده‌ای همانند نوشیدن زیاد کافئین یا کمبود پتاسیم باشد.
همچنین نشان دهنده مشکلی جدی مثل بیماری پاراتیروئید یا اختلال مغزی است که تشخیص اولیه آن برای تامین درمانی موثر بسیار مهم است. لرزش لب ناشی از اختلال ارتباط بین عصب لب و ماهیچه‌هایی است که آن را کنترل می‌کنند. در زیر علل لرزش لب به همراه درمانها ذکر می شود.
مصرف زیاد کافئین
کافئین یک ماده تحریک کننده است که در صورت زیاد نوشیدن آن می‌تواند موجب لرزش لب شود. اصطلاح فنی این وضعیت مسمومیت با کافئین است. در صورتی که بیش از ۳ فنجان قهوه در روز میل کردید و حداقل پنج تا از علائم زیر را دچار شدید، احتمالا دچار این وضعیت شده‌اید:
لرزش عضله
هیجان
انرژی زیاد
بی قراری
بی خوابی
افزایش ادرار
عصبی شدن
درهم برهم صحبت کردن
گر گرفتگی صورت
ناخوشی معده، تهوع یا اسهال
ضربان قلب غیر عادی یا سریع
تحریک روانی مانند ضربه زدن یا قدم زدن
درمان آن ساده است.
داروها
انقباض عضله یا فاشیکولاسیون عارضه جانبی شناخته شده بسیاری از داروهای تجویز شده و بدون نسخه مانند کورتیکواستروئیدها است. اسپاسم عضلات که معمولا بیشتر طول می‌کشد می‌تواند توسط استروژن ها و داروهای مدر ایجاد شود. با پزشک خود در مورد تغییر داروها صحبت کنید. درمان این لرزشها ممکن است شامل کنار گذاشتن داروها و مصرف مکملهای ویتامین یا داروهای تجویزی برای علائم است.
لرزش لب به علت کمبود پتاسیم
در صورت پایین آمدن سطح پتاسیم در بدن، ممکن است دچار لرزش لب شوید. این ماده معدنی یک الکترولیت است و به انتقال پیامهای عصبی در بدن کمک می‌کند. کمبود پتاسیم می‌تواند اثر منفی بر عضلات داشته باشد و موجب اسپاسم و گرفتگی عضلات شود. درمان برای کمبود پتاسیم شامل افزودن غذاهای سرشار از پتاسیم به رژیم غذایی و اجتناب از داروهایی ست که می‌توانند بر مقدار پتاسیم اثر بگذارند.
نوروپاتی الکلی
داروها و الکل می‌توانند موجب صدمه عصبی به میزان زیاد و اثر بر عملکرد مغز شوند. اگر کسی مقدار بالایی الکل یا مواد مخدر را به مدت طولانی مصرف کند و دچار اسپاسمهای عضلانی همانند لرزش لب شود، احتمالا مبتلا به نورپاتی الکلی خواهد شد. درمان این مورد شامل محدود کردن مصرف الکل، مصرف مکملهای ویتامین و ضد تشنجهای تجویزی خواهد شد.
لرزش لب به علت فلج بل
افراد مبتلا به فلج بل دچار فلج موقت در یک سمت صورتشان می‌شوند. هر مورد با دگیری متفاوت است اما در بعضی موارد، فلج حرکت بینی، دهان یا پلکها را برای شخص مشکل می‌سازد. در موارد دیگر، شخص مبتلا به فلج بل ممکن است دچار لرزش و ضعف روی یک سمت صورت شود. پزشکان نمی‌دانند که علل فلج بل چیست اما بر این باورند که با ویروس تبخال دهان ارتباط دارد. پزشک می‌تواند بیماری را با نگاه کردن به چهره شخص متوجه شود. چندین روش درمانی بر اساس علائم وجود دارد. بعضی از متداولترین آنها، استروئیدها و فیزیوتراپی هستند.
اسپاسم و تیکهای یک طرفه صورت
اسپاسمهای یک طرفه بک طرفه که عنوان تیک تشنجی هم شناخته می‌شوند، اسپاسمهای عضلانی هستند که یک سمت صورت بوجود می‌آیند. این تیکها در زنان بالای ۴۰ سال و آسیایی‌ها شایعتر هستند. این بیماری کشنده نیست اما می‌تواند ناراحت کننده و آزار دهنده باشد. اسپاسمهای یک طرفه صورت به دلیل صدمه به عصب هفتم جمجمه که بر عضلات صورت اثر می‌گذارد، بوجود می‌آید. شرایط دیگری که ممکن است موجب این صدمه عصبی شود یا می‌تواند ناشی از عروق خونی فشار آورنده بر این عصب باشد. اسپاسم یک طرفه صورت را می‌توان با استفاده از آزمونهای تصویربرداری همانند MRI، سی تی اسکن و آنژیوگرافی تشخیص داد. تزریق بوتاکس متداولترین روش درمان است اگر چه باید هر شش ماه یک بار تجدید شود تا موثر باشد. دارو تا حدی عضلات را فلج می‌کند تا لرزش خوردن متوقف شود. جراحی موسوم به رفع فشار عروق ریز نیز یک درمان طولانی مدت موثر است که رگ ایجاد کننده تیک را برطرف می‌کند.
لرزش لب به علت سندرم تورت
سندرم تورت اختلالی ست که موجب می‌شود شخص صداها یا حرکاتی تکرار شونده را به صورت غیر ارادی انجام دهد. سندرم تورت می‌تواند شامل تیکهای حرکتی و گفتاری شود. آنها ناخوشایند هستند اما دردناک یا تهدید کننده زندگی نیستند. مردان سه تا چهار برابر بیش از زنان احتمالا ابتلا به سندرم تورت را دارند و علائم معولا در بچگی ظاهر می‌شود. پزشکان نمی‌دانند که علت سندرم تورت چیست اگر چه این باور وجود دارد که ارثی باشد و هیچ درمانی برای این اختلال وجود ندارد. درمانهای شامل دارو و درمان است. برای آنهایی که تیکهای حرکتی همانند لرزش لب دارند، بوتاکس موثرترین شیوه درمان است. تحریک عمیق مغز را نیز می‌توان برای کمک به درمان سندرم تورت استفاده کرد.
بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون یک اختلال مغزی است که موجب لرزش، سفتی و حرکات کند می‌شود. این بیماری تخریت کننده است به این معنی که به مرور زمان بدتر می‌شود. علائم اولیه بیماری پارکینسون معمولا شامل لرزشهای خفیف لب پایین، چانه، دستها یا پا است. پزشکان نمی‌دانند علت پارکینسون چیست. بعضی از رایجترین درمانها استفاده از دارو برای جبران مجدد دوپامین در مغز، ماری جوانای طبی و در موارد شدید جراحی است.
گرفتگی جانبی آمیوتروفیک (ALS)
ALS که به عنوان بیماری گریگ لو هم شناخته می‌شود، یک بیماری مغزی است که بر اعصاب و نخاع اثر می‌گذارد. برخی از علائم اولیه آن لرزش، اختلال گفتار و ضعف عضلانی است. ALS پیشرونده و کشنده است. پزشک می‌تواند با استفاده از پونکسیون و نوار عضله آن را تشخیص دهد. هیچ درمانی برای بیماری لو گرگ وجود ندارد اما دو دارو در بازار برای درمان وجود دارد: ریلوزول (ریلوتک) و اداراوون (رادیکاوال)
سندرم دی جرج
افراد مبتلا به سندرم دی جرج بخشی از کروموزم ۲۲ خود را از دست داده‌اند که موجب می‌شود چندین دستگاه بدن به طور ضعیف رشد کنند. سندرم دی جرج می‌تواند موجب شود ساختاریهای صورت زیر رشد باشند که می‌تواند موجب لرزش اطراف دهان، شکاف کام، پوست مایل به آبی و مشکل در بلع شود. سندرم دی جرج معمولا در ابتدای تولد تشخیص داده می‌شود. در حالی که هیچ روشی برای پیشگیری از این اختلال یا رفع آن وجود دارد اما روشهایی برای درمان هر یک از علائم به تنهایی وجود دارد.
لرزش لب بر اثر هیپوپاراتیروئید
هیپوپاراتیروئید (کم کاری غده پاراتیروئید) بیماری ست که غده پاراتیروئید، هورمون پاراتیروئید را خیلی کمتر از سطح نرمال تولید می‌کند که به نوبه خود می‌تواند موجب کمبود کلسیم و فسفر بالا در بدن می‌شود. یک علامت شایع هیپوپاراتیروئید لرزش اطراف دهان، گلو و دستهاست. گزینه های دمران ممکن است شامل رژیم غنی از کلسیم یا مکملهای کلسیم، مکمل ویتامین D و تزریق هورمون پاراتیروئید باشد.
استرس وخستگی
استرس، اضطراب و خستگی شدید هم ممکن است موجب لرزش لب شود. بدن تحت استرس ممکن است در حالت مقابله یا واکنش مقابله می‌ماند که می‌تواند عضلات را در صورت تا حد لازم سفت کند. روشهای رها کردن استرس از جمله یوگا، دارو و داشتن خواب کافی ممکن است استرس یا خستگی را کاهش دهد که برای برخی افراد همین روشها کافی است.
تروما
لرزش لب ممکن است بوسیله ضربه وارد شده در گذشته ایجاد شود. صدمه به ساقه مغز ممکن است به عصب صورت صدمه وارد کند که می‌تواند موجب لرزش عضلات صورت شود. صدمه به عضلات صورت هم ممکن است به عصبها صدمه بزند که منجر به پیامهای اشتباه در مغز و لرزش در ناحیه اطراف شود.
تشخیص
لرزش لب در بهترین حالت می‌تواند آزار دهنده باشد و بعضی افراد ممکن است با این علامت نگران شوند. اگر لرزش لب با علائم دیگر ظاهر شود یا بعد از قطع کافئین و کاهش استرس از بین نرود ممکن است بهتر باشد تا به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولا معاینه انجام می‌دهد و در مورد سبک زندگی شخص و نوع غذاهایی که می‌خورد، سوالاتی می‌پرسد اگر علائم جسمانی دیگر وجود نداشته باشد، پزشک ممکن است عکس، MRI، سی تی اسکن، آزمایش خون یا ادرار را توصیه می‌کند تا فرایند تشخیص ادامه پیدا اکند.
لرزش لب چگونه متوقف می‌شود؟
از آنجایی که علل احتمالی لرزش لب متعدد هستند، چندین روش درمانی نیز برای آنها وجود دارد. برای برخی افراد، ساده‌ترین روش برای توقف لرزش لب این است که بیشتر موز یا دیگر غذاهای سرشار از پتاسیم بخورند. برای برخی دیگر، تزریق بوتاکسن بهترین راه حل برای توقف لرزشهاست. با مسئول درمانی در مورد اینکه چه چیزی موجب لرزش لب شما شده است و بهترین راه برای قطع این علامت صحبت کنید.
اگر هنوز به پزشک مراجعه نکرده‌اید، احتمالا یکی از این درمانهای خانگی را بخواهید امتحان کنید:
کاهش مصرف قهوه روزانه با کمتر از سه فنجان در روز یا قطع مصرف کافئین
کاهش یا قطع مصرف الکل
غذاهای سرشار از پتاسیم همانند بروکلی، اسفناج، موز و آووکادو بیشتر بخورید
با استفاده از انگشتان و حوله گرم روی لبها فشار وارد کنید.
ملاحظات
لرزش لب اگر چه بی خطر است اما می‌تواند نشانه این باشد که یک مشکل جدی دارید. اگر کمتر نوشیدن قهوه یا مصرف بیشتر بروکلی به نظر نمی‌آید به رفع علائم کمک کند، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر اختلال جدی‌تری موجب لرزش لب شده باشد، تشخیص اولیه مهم است. در چنین مواردی، اغلب روشهای درمانی برای کاهش علائم جدیتر وجود دارد.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منایع
medicalnewstoday
healthline
